Elmaslar, dünyadaki en nadide ve popüler olan değerli taşlardan biridir. Elmas, doğada ender bulunan en sert minerallerden biridir. Mücevher olarak kullanılacak elmas işlenerek elde edilir. Elmas kesme aletleri elmasları mücevhere dönüştürme işlemi sırasında kesmek, öğütmek ve cilalamak için kullanılır. Bu işlemlerin sonucunda bir pırlantanın renk, berraklık, kesim ve ağırlık gibi nitelikleri belirlenir. Özellikle elmaslar ağırlıklarıyla yani karat (ct) cinsinden ölçülür. Bir karat 0,2 gram ve 100 karatlık bir pırlanta 20 gramdır. Pırlantanın fiyatını belirleyen unsurlar; ağırlığı, kesimi, berraklığı ve rengidir.Elmas pırlantanın ham halidir. Yüzeyinin farklı biçimlerde kesilmesiyle pırlanta oluşturulur. Bir pırlantanın berraklığı içindeki çatlak ve kusurların sayısı ile belirlenir. Kusursuz ve çatlaksız pırlantalar daha değerli olur. Kesim, pırlantanın ışığı nasıl yansıttığına ve nasıl parladığına bağlı değişir. İyi kesilmiş bir pırlanta ışığı doğru yansıtır ve daha parlak görünür. Kesim, bir pırlantanın rengi ve berraklığı kadar önemli ve estetik olması açısından çok önemlidir.
Pırlantaların Ağırlık Ölçüsü
Elmas, dünyadaki en nadide ve en değerli taşlardan biridir ve mücevheratın en önemli bileşeni olarak kabul edilir. Elmas ağırlığı karat (ct) cinsinden ölçülür. Bir pırlantanın fiyatı ağırlığına göre belirlenir. Ağırlık arttıkça fiyatı da artar. Pırlantanın ağırlığını belirlemek son derece hassas ölçüm gerektirir. Bir pırlantanın ağırlığı karat cinsinden belirlenir. Elmas ağırlıkları iki ondalık basamakla ifade edilir. Pırlantanın ağırlığı pırlantanın değerlendirilmesinde önemli bir faktördür. Değerlendirme de elmasın ağırlığı tek başına yeterli değildir. Pırlantanın kesim, berraklık ve renk gibi diğer özellikleri de fiyatı etkiler. Kuyumculuk sektöründe en önemli ölçü birimi pırlantanın ağırlığıdır ve her pırlantanın kendine özgü bir ağırlığı bulunur. Bir pırlanta işlenirken ağırlık kaybederse pırlantanın değeri düşebilir. Bu nedenle elmas işleme sırasında kayıpları en aza indirmek için büyük özen gösterilir.
Pırlanta Karatı Nasıl Hesaplanır?
Pırlanta yüzük karatı bir pırlantanın ağırlığını belirlemek için kullanılan birimidir. Karat pırlantanın kesim kalitesi, berraklığı, rengi ve ağırlığı ile belirlenir. Pırlantanın parlak albenili ve muhteşem olması zanaatkar ustaların elinde kesilerek oluşur. Bu özenli kesim pırlantanın karatını ve berraklığını belirler. Elmas karatları pırlantanın ağırlığının sıfırdan ölçülmesiyle hesaplanır. Elmas ağırlıkları özel tartı aletleri kullanılarak hassas bir şekilde hesaplanır. Pırlantanın ağırlığını belirledikten sonra pırlantanın karatını hesaplayabilirsiniz. Pırlanta karatları virgülden sonra iki hane ile ifade edilir.
Karatın Pırlanta Fiyatına Etkisi
Pırlanta kesimi berraklığı ve rengi gibi diğer faktörler de pırlantanın fiyatını etkileyen önemli unsurlardır. Profesyonel kesimle pırlantanın ışığı ve parlaklığını nasıl yansıttığını belirler. Daha iyi kesilmiş pırlantalar daha fazla ışık yansıtır ve daha fazla parlar. Pırlantada berraklık çok önemlidir. Pırlantanın berraklığı ile ışıltısı doğru orantılıdır. Sahip olduğu renkler pırlantanın renk skalası bulunur. Renksiz olarak tanımlanan pırlantalar daha değerli kabul edilir. Renk skalası pırlantada D’den başlar ve Z’ye kadar uzanır. Tercih edilen ve kabul gören pırlantalar H ve üzeri pırlantalar olarak kabul edilir. Türkiye mücevher piyasasında her renk pırlanta bulunabildiği gibi genellikle H ve üzeri pırlantalar satışa sunulur.
Karatın Pırlanta Görünümüne Etkisi
Karat Gram cinsinden bir ölçü birimidir ve gramın beşte birine eşittir. 1 karat 0,2 grama eştir. Pırlanta karat birimi pırlantanın görünümü ve değeri üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Daha büyük karat pırlantalar daha gösterişli ve etkileyici görünür. Pırlantanın karat ağırlığı tek başına yeterli olmaz. Pırlantanın kesimi, berraklığı ve rengi gibi diğer faktörler de pırlantanın değerlendirilmesinde etkilidir. Bir pırlantanın kesimi pırlantanın ışığı ve parlaklığını nasıl yansıttığını belirler. Civelek pırlantada parlaklık anlamına gelir. Daha iyi kesilmiş pırlantalar civelek yani daha fazla ışık yansıtır ve daha fazla parlar. Elmas kesimi 57 yüzeyden oluşturularak pırlanta elde edilir. Pırlantalara çıplak gözle bakıldığında bütün pırlantalar aynıymış gibi görülür. Oysa hiçbir pırlanta birbirinin aynı değildir. Nadide olma özelliği de buradan gelir.
Bir mücevher olarak tercih edilen pırlanta takı hem maddi olarak hem de manevi olarak ömürlük saklanacak ve sizden sonraki kuşaklara aktarılacak anıları da beraberinde taşır. Dolayısıyla pırlanta seçiminde bütün bu özellikler değerlendirilerek seçim yapılmalıdır. Hem değerli hem de muhteşem olmalı. Çünkü pırlanta özelliği sebebiyle buna layık değerli taşlardan biridir.
Pırlanta Alırken Karat Seçimi
Pırlanta alırken karat seçimi kişinin bütçesine, beklentilerine ve tercihlerine bağlı olarak değişir. Karat değeri pırlantalarda değişiklik gösterse de en az 0,30 karat ve üzeri pırlanta seçmeniz görüntü, parlaklık ve göz doldurması açısından önem taşır. Özellikle hediye olarak düşünülen pırlanta takılar böylelikle daha etkileyici bir görünüme sahip olur. Elbette pırlantanın kesimi, berraklığı ve rengi de tercihlerde oldukça önem taşır.
Şayet sevdiğinize bir pırlanta takı hediye etmek istiyorsanız, pırlanta seçimi konusunda belli ölçüde bilgi sahibi olmanız doğru bir seçim yapmanıza olanak tanır.